Bilanço Örneği ve Analizi (2025 Güncel Rehber)
Bilanço, bir işletmenin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren en temel finansal tablodur.
2025 yılında mali müşavirler için bilanço örneği, hem yasal mevzuata uygunluk hem de finansal analiz açısından büyük önem taşır.
Bu yazıda, bilanço örneği ve analizi konusunu adım adım inceleyerek aktif–pasif dengesini nasıl yorumlayabileceğinizi öğreneceksiniz.
1. Bilanço Nedir?
Bilanço, bir işletmenin varlıklarını (aktifler), borçlarını ve öz kaynaklarını belirli bir tarihte gösterir.
Başka bir ifadeyle, bilanço işletmenin “mali fotoğrafıdır.”
Formülü ise şöyledir:
📘 Aktifler = Pasifler (Yabancı Kaynaklar + Öz Kaynaklar)
Bu eşitlik her zaman sağlanmalıdır.
Bilanço örneği, işletmenin likidite, borç ödeme gücü ve sermaye yapısını değerlendirmede kullanılır.
2. Bilanço Türleri
2025 yılında işletmelerin kullandığı bilanço türleri üç ana başlık altında toplanabilir:
- Mizan Esaslı Bilanço: Muhasebe kayıtlarından doğrudan alınır.
- Vergi Usul Kanunu (VUK) Bilançosu: Vergi beyanı için hazırlanır.
- Finansal Raporlama (TFRS) Bilançosu: Büyük işletmelerin kamuya açıklama amacıyla hazırladığı raporlardır.
KOBİ’ler için genellikle VUK bilanço formatı yeterlidir.
3. Bilanço Örneği (2025 Formatı)
Aşağıda sadeleştirilmiş bir bilanço örneği yer almaktadır:
| BİLANÇO (31.12.2025) | Tutar (TL) |
|---|---|
| AKTİF (VARLIKLAR) | |
| Dönen Varlıklar | 450.000 |
| 100 Kasa | 30.000 |
| 102 Bankalar | 120.000 |
| 120 Alıcılar | 200.000 |
| 153 Ticari Mallar | 100.000 |
| Duran Varlıklar | 350.000 |
| 254 Taşıtlar | 150.000 |
| 255 Demirbaşlar | 200.000 |
| TOPLAM AKTİF | 800.000 |
| PASİF (KAYNAKLAR) | |
| Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar | 150.000 |
| 320 Satıcılar | 100.000 |
| 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar | 50.000 |
| Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar | 250.000 |
| 400 Banka Kredileri | 250.000 |
| Öz Kaynaklar | 400.000 |
| 500 Sermaye | 300.000 |
| 590 Dönem Net Kârı | 100.000 |
| TOPLAM PASİF | 800.000 |
Bu tabloya göre işletmenin toplam varlıkları 800.000 TL, kaynakları da 800.000 TL’dir.
Dolayısıyla bilanço dengesi sağlanmıştır.
4. Bilanço Kalemlerinin Açıklamaları
- Dönen Varlıklar: Nakit, stok ve kısa vadeli alacaklar gibi likit varlıklardır.
- Duran Varlıklar: Uzun vadeli yatırımlar, bina, taşıt ve demirbaşları kapsar.
- Kısa Vadeli Borçlar: 1 yıl içinde ödenecek yükümlülüklerdir.
- Uzun Vadeli Borçlar: 1 yıldan uzun vadelidir (örneğin banka kredileri).
- Öz Kaynaklar: İşletme sahibinin sermayesi ve dönem kârıdır.
5. Bilanço Analizi Nasıl Yapılır?
Bilanço analizi, işletmenin finansal gücünü anlamak için oran analizleriyle yapılır.
Bazı temel oranlar şunlardır:
- Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar
(Likidite durumunu gösterir. 1,5’in üzeri idealdir.) - Borç/Öz Kaynak Oranı = Toplam Borçlar / Öz Kaynaklar
(Finansal riskin göstergesidir. 1’in altında olması olumludur.) - Aktif Devir Hızı = Net Satışlar / Toplam Aktif
(Varlıkların verimli kullanımını ölçer.)
Bu oranlar, bilanço örneği kullanılarak kolayca hesaplanabilir.
6. Bilanço ile Gelir Tablosu Arasındaki Bağlantı
Bilanço, gelir tablosu ile birlikte okunmalıdır.
Gelir tablosunda yer alan dönem net kârı, bilançoda 590 Dönem Net Kârı hesabına aktarılır.
Bu ilişki, işletmenin bir yıl boyunca elde ettiği performansın bilanço üzerindeki etkisini gösterir.
7. Bilanço Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
📌 Belgelerin güncelliği:
Banka bakiyeleri, stok sayımları ve alacak-borç listeleri mutabık olmalıdır.
📌 Amortismanların ayrılması:
Duran varlıklar için amortisman giderleri ayrılmalı ve doğru hesaplara yansıtılmalıdır.
📌 Vergi karşılıkları:
Dönem sonu vergi karşılığı (370 hesap) ayrılmadan bilanço tamamlanmış sayılmaz.
📌 Dönemsellik ilkesi:
Gelir ve giderler ait oldukları döneme kaydedilmelidir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Bilanço kim tarafından hazırlanır?
Mali müşavir veya işletmenin muhasebe birimi tarafından hazırlanır.
2. Bilanço hangi sıklıkla hazırlanır?
Genellikle yıl sonunda; ancak üç aylık geçici vergi dönemlerinde de düzenlenebilir.
3. Bilanço ile gelir tablosu farkı nedir?
Bilanço bir tarihteki durumu, gelir tablosu ise bir dönemdeki performansı gösterir.
4. Bilanço neden önemlidir?
Şirketin mali yapısını, borç ödeme gücünü ve kârlılığını anlamak için kullanılır.
Sonuç
Bilanço örneği ve analizi, işletmelerin finansal sağlığını ölçmekte en güvenilir araçtır.
2025 yılında Tek Düzen Hesap Planı’na uygun hazırlanmış bir bilanço, hem vergi hem de finansal raporlama açısından zorunludur.
Mali müşavirler, doğru düzenlenmiş bir bilanço ile müşterilerine sadece mevzuat uyumu değil, stratejik finansal danışmanlık da sunabilir.
💼 Profesyonel Tavsiye:
Bilanço hazırlarken, hesap mutabakatları ve vergi karşılıklarını mali müşavirinizle birlikte gözden geçirmeniz, gelecekteki denetimlerde önemli avantaj sağlar.