KURGAN Yazısı Nedir? Neden Gelir ve Ne Yapmalı?
Giriş
“kurgan” terimi, vergi denetiminde artık sık kullanılan bir kavrama dönüştü. KURGAN sistemi kapsamında gönderilen “kurgan yazısı”, mükellef için alarm anlamına gelir. Bu yazıda “kurgan yazısı”nın ne olduğunu, kurgan yazısı neden geldiğini, kurgan yazısı gelirse hangi adımların atılması gerektiğini inceliyoruz.
1) Kurgan Yazısı Nedir?
KURGAN, “Kuruluş Gözetimli Analiz Sistemi” anlamındadır ve kurgan yazısı bu sistemin mükellefe gönderdiği bilgi-istem yazısıdır. “kurgan yazısı”, kurgan sisteminde işlem riski yüksek olarak değerlendirilmiş mükelleflere iletilir. (Ventera Partners –)
Yani: kurgan yazısı = kurgan sisteminden gelen uyarıdır.
2) Kurgan Yazısı Neden Gelir?
“Kurgan yazısı”nın gelmesinin başlıca sebepleri şunlardır:
- kurgan sistemi tarafından bir işlemde “kurgan tipi risk” tespit edilmesi. (Uyumsoft)
- KDV, e-fatura, e-defter kayıtları ile banka/pos hareketlerinde kurgan uyumsuzluğu bulunması. (Ventera Partners –)
- kurgan sistemi kapsamında alıcı-satıcı arasındaki mutabakat riskinin yüksek olması. (Nelsus)
- kurgan sisteminde “işlem bazlı risk” puanı yüksek çıkmış olması. (HMB)
3) Kurgan Yazısı Geldiğinde Ne Anlamına Gelir?
“Kurgan yazısı” doğrudan ceza anlamına gelmez, ancak kurgan sisteminde sizin işlemlerinizin riskli görülmüş olduğunu gösterir. (Nelsus)
Yazıda belirtilen işlem/işlemler için açıklama veya belge istenebilir. Bu sebeple yazıyı zamanında ve doğru şekilde ele almak gerekir.
4) Kurgan Yazısı Geldiyse Ne Yapmalı?
“Kurgan yazısı”yı aldıysanız aşağıdaki adımları takip edin:
- Yazıda belirtilen işlem(ler)i dikkatle inceleyin — kurgan sisteminin işaretlediği alanı tespit edin.
- Belgelerinizi kontrol edin: e-fatura, e-defter, pos/kasa/banka hareketleri açısından “kurgan” riski taşıyan kayıt varsa düzeltin.
- Gerekirse düzeltme beyannamesi verin; kurgan sistemiyle bağlantılı riskleri azaltabilirsiniz.
- Yazıya süresi içinde ve tam yanıt verin. Cevapsız bırakmak, kurgan sisteminde riskinizi yükseltebilir. (BAF Hukuk & Danışmanlık)
- Mümkünse bir mali müşavir veya vergi hukukçusundan destek alın; kurgan yazısı, işlem riskini gösterir, denetim süreci başlamadan hazırlıklı olmanızı sağlar.
5) Kurgan Yazısının Sonuçları
- “kurgan yazısı” sonrası denetim başlatılabilir.
- İşlemlerinizde sahte belge veya kurgan risk unsuru bulunuyorsa ceza gelebilir.
- Ancak yazıda doğrudan “ceza” değil “bilgi isteme” niteliği vardır; yani mükellefe hatasını düzeltme imkânı sunulur. (HMB)
Sonuç
“Kurgan yazısı”, kurgan sisteminin sizde bir risk algıladığını gösterir. Bu durumda pasif kalmak yerine aktif hareket etmek en iyi stratejidir.
Kurgan yazısı aldığınızda kayıtlarınızı gözden geçirin, gerekli düzeltmeleri yapın ve kurgan sistemine karşı hazırlıklı olun. Unutmayın: kurgan = erken uyarı sistemi, ceza değil ama ceza riskinin işaretidir.