Basit usulde vergilendirme, bir hesap dönemi içerisinde elde edilmiş olan gelirlerin ve giderlerin yanında satılan malların alış bedelleri arasında bulunan müspet farka uygulanan vergi miktarıdır. Basit usulde vergilendirme kavramı özellikle basit usul yoluyla ticari kazanç sağlayan kişileri ilgilendirmektedir. Bu usule göre elde edilen kazanca oranlı bir şekilde vergi ödenmesi gerekmektedir. 1998 yılında uygulanmaya koyulan bu kanun 4369 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre şekillendirilmiştir.
Basit Usule Tabi Olmanın Genel Şartları Nelerdir?
Basit usulde vergilendirme kanunundan faydalanabilmek için bazı genel şartlar gerekmektedir. Bunlar:
- Kendi işinde çalışıyor ya da orada bulunuyor olmak. İşçi ya da çırak kullanmak bu şartı bozmamaktadır. Önemli olan kişinin kendi işinin başında duruyor olmasıdır.
- İş yeri mülkiyetinin tamamıyla iş yerinin sahibine ait olması gerekmektedir ve iş yerinin kirasının büyükşehirlerde 12.000 TL’yi küçük şehirlerde ise 7.600 TL’yi aşmaması gerekmektedir.
- Ticari, mesleki ya da zirai faaliyetler dolayısıyla gerçek usul yoluyla vergiye tabi olmamak gerekmektedir.
Şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları
Basit usulde vergilendirme kanunundan faydalanmak isteyen iş yerlerinin bazı özel şartları karşılaması gerekmektedir. Bunlar:
- Yıl içerisinde satın alınan malların toplam fiyatının 150.000 TL’yi geçmemesi aynı şekilde satılan mallarında toplam fiyatının 240.000 TL’yi geçmemesi gerekmektedir.
- Bir iş yılı içerisinde en az 76.000 TL en çok 90.000 TL kâr yapılması gerekmektedir.
Şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu şartlara uyan her işletme Basit usulde vergilendirme kanununa tabi olacaktır.
Kimler Basit usulde Vergilendirmeden Faydalanamaz?
Her işletme Basit usulde vergilendirme kanunundan yararlanamamaktadır. Bu kanundan faydalanamayanlar şu şekildedir:
- Kolektif şirketlerin ortakları ve komandite ortakları
- İkrazat yani ödünç para verme işleriyle uğraşan kimseler
- Sarraflar ve değerli mücevherat işiyle uğraşan kimseler
- İnşaat ve onarma işlemlerini yapan ve bu konuda taahhüt veren kimseler
- Sigorta prodüktörleri
- Herhangi bir reklam işiyle uğraşan kimseler
- Gemi alım satımı ve gayrimenkul işlemleriyle uğraşan kimseler
- Dayıbaşılar hariç tutulmak üzere aracılık yapan kişiler
- Taş ve kireç ocakları, tuğla ve kiremit harmanları, kum ve çakıl istihsal yerleri ve maden işletmeleri bulunan kişiler
- Şehirlerarası yolcu ve yük taşıyan kişiler
Bu kişiler Basit usulde vergilendirme kanunundan faydalanamayan kişiler olarak dikkat çekmektedir.
Kimlerin Kazancı Basit Usulde Tespit Olunur?
Gelir Vergisi Kanunu’nun 46. Maddesine göre; 47 ve 48. Maddelerde yer alan şartları karşılayan kişiler ticari olarak Basit usulde vergilendirme kanunundan yararlanabilmektedir.
Basit Usule Tabi Mükelleflerin Kazançları Gelir Vergisinden İstisna Mıdır?
7338 sayılı Kanun’un 1. Maddesi ve 193 sayılı Kanun’un 20/A maddesine göre bu kapsam çerçevesinde değerlendirilen Basit usulde vergilendirme mükelleflerinin bütün ticari kazançları gelir vergisinden muaf tutulmaktadır.
Basit Usule Tabi Olmanın Avantajları Nelerdir?
Basit usulde vergilendirme konusunun birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlar:
- Basit usul kazançlı olan kişiler beyanname vermez ve yıllık kazançları gelir vergisinden istisna tutulur.
- Bu kişiler için herhangi bir defter tutulmamaktadır. Ancak isteyen kişiler ödeme kaydedici herhangi bir cihaz kullanabilir.
- Geçici herhangi bir vergi ödenmez.
- Mal teslimi ve hizmet ifası işlemleri katma değer vergisinden muaf tutulmaktadır.
- Yıl sonunda belge verilmeyen bütün hasılatlar için gün sonunda bu belgeleri toplu bir şekilde teslim etme imkânına sahiplerdir.
Şeklinde sıralanabilir.
Basit Usulde Kazanç Tespiti Nasıl Yapılır?
Basit usul konusundaki ticari kazançlar bir hesap dönemi içerisinde elde edilmiş olan hasılat ve giderler ile birlikte satılmış ya da satılan malların alış bedelleri arasındaki fark üzerinden yapılmaktadır.
Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Kişilerin Kayıtları Nasıl Tutulmaktadır?
Basit usulde vergilendirme Kanunu kapsamında değerlendirilen iş yeri sahiplerinin meslek odaları ya da meslek mensupları aracılığıyla yapmış oldukları “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” üzerinden oluşturulan Defter – Beyan sistemi sayesinde tutulmaktadır.
Kazançları Basit Usulde Tespit Edilmiş Olan Kişiler Hangi Durumlarda Gerçek Usule Geçmektedir?
Basit usulde vergilendirme Kanunu kapsamında tanınan haklardan herhangi birisini yıl içerisinde kaybetmiş olan iş yeri sahipleri gerçek usul üzerinden vergiye tabi olmaya başlayacaklardır.